Skauting

Skauting

Robert Baden-Powell
1857-1941Skauting (ang. scouting) – to ruch społeczny i pedagogiczny, sformalizowany później w szeregu organizacji młodzieżowych w wielu krajach, który został zapoczątkowany na przełomie XIX i XX w. w Anglii przez Roberta Baden-Powella i Ernesta Thompson Setona w USA. W Polsce jego prekursorem był Andrzej Małkowski, uważany za twórcę harcerstwa – polskiej odmiany skautingu.

Ruch skautowy został zdefiniowany jako dobrowolny apolityczny ruch wychowawczy dla młodzieży, otwarty dla wszystkich, bez względu na pochodzenie, rasę czy wyznanie, zgodny z celem, zasadami i metodą, które ustalił założyciel Robert Baden-Powell.

Cel ruchu skautowego
Celem ruchu skautowego jest przyczynianie się do rozwoju młodych ludzi w taki sposób, by w pełni mogli wykorzystać swoje możliwości fizyczne, umysłowe, społeczne i duchowe jako jednostki, jako odpowiedzialni obywatele i jako członkowie wspólnot lokalnych, narodowych i międzynarodowych.

Zasady ruchu skautowego
Zasadami ruchu skautowego są podstawowe wierzenia i prawa, których należy przestrzegać dążąc do celu. Stanowią one kodeks postępowania, który wyróżnia wszystkich uczestników ruchu.

Skauting oparty jest na trzech ogólnych zasadach, które reprezentują jego podstawowe prawa i wierzenia. Są to: "obowiązek wobec Boga", "obowiązek wobec bliźnich" i "obowiązek wobec samego siebie". Jak wskazują ich nazwy, pierwsza zasada dotyczy stosunku człowieka do wartości duchowych, druga odnosi się do stosunku człowieka do społeczności w najszerszym znaczeniu tego słowa, a trzecia do obowiązków człowieka wobec samego siebie.

Obowiązek wobec Boga
Obowiązek wobec Boga, jest zdefiniowany jako "wierność zasadom duchowym, lojalność wobec religii, która je wyraża i akceptacja obowiązków, które z niej wynikają". Trzeba zauważyć, że w odróżnieniu od nazwy, sam tekst zasady nie posługuje się słowem "Bóg", po to by stało się jasne, że to sformułowanie obejmuje również te religie, które nie są monoteistyczne, jak np. hinduizm, lub takie, które nie personifikują Boga, jak np. buddyzm.

Robert Baden-Powell zapytany, gdzie religia pojawia się w skautingu, odpowiedział: Wcale nie pojawia się. Ona tam zawsze była. Jest to podstawowy czynnik - fundament skautingu.

A zatem pojęcie siły nadprzyrodzonej jest czymś zasadniczym w skautingu. Cała koncepcja wychowawcza ruchu polega na pomocy młodym ludziom w przekraczaniu granic świata materialnego i w poszukiwaniu wartości duchowych.

Obowiązek wobec samego siebie
Tę zasadę określa się jako odpowiedzialność za własny rozwój. W ten sposób skauting opiera się nie tylko na powyższych zasadach, lecz również o zasadę, że człowiek powinien wziąć odpowiedzialność za rozwój swojej osobowości. Pozostaje to w pełnej zgodności z założeniami wychowawczymi skautingu, którego celem jest pomaganie młodemu człowiekowi w pełnym rozwoju jego możliwości - proces ten nazywamy "odkrywaniem" jego osobowości. W tym procesie podstawową rolę odgrywa Przyrzeczenie i Prawo Skautowe.

Prawo i Przyrzeczenie skautowe
Tekst przetłumaczonego prawa skautowego z 1907 roku:
1. Na słowie skauta można polegać jak na słowie Zawiszy.
2. Skaut jest wierny Ojczyźnie.
3. Skaut jest obowiązany być pożytecznym i pomagać innym.
4. Skaut jest przyjacielem wszystkich, a bratem każdego innego skauta.
5. Skaut jest rycerski.
6. Skaut jest przyjacielem zwierząt.
7. Skaut jest karny i posłuszny.
8. Skaut śmieje się i gwiżdże w najcięższym nawet położeniu.
9. Skaut jest oszczędny.

Przysięga Skautowa 1907 - wg Sir Roberta Baden-Powella of Gilwell. "Przysięgam na mój honor ze wszystkich sił służyć Bogu i Królowi, o każdym czasie nieść pomoc bliźnim, być posłusznym Prawu Skautowemu."

Stale doskonalone, stymulujące programy
Współcześnie skautingiem określa się wszystkie organizacje skautowe zrzeszające chłopców i dziewczęta, pracujące metodą skautową.

Pierwotnie skauting odnosił się tylko do chłopców (ang. Boy Scouts - młodzi zwiadowcy), skautów, którzy od 11 do 15 roku życia organizowali się w zastępy, patrole i drużyny skautowe, w celu wyrobienia cnót obywatelskich, rycerskiego zachowania się i sprawności w różnych zajęciach pod gołym niebem (zwłaszcza obozowania, wycieczek krajoznawczych, pływania i żeglarstwa). Jako organizacja skautowa założona została w Wielkiej Brytanii w 1908 przez gen. Roberta Baden-Powella i szybko rozprzestrzeniła się na inne kraje.

Olave Baden-Powell
1889-1977W 1910 powstała również pierwsza organizacja skautowa dziewcząt (ang. Girl Guides), a w 1916 - dla młodszych chłopców, tzw. wilcząt, szczeniąt (Wolf Cubs, Cub Scouts) i młodszych dziewcząt tzw. krasnali (Brownies). W 1922 objęła swoim zasięgiem również młodzież od lat 16 (Rovers Scouts, Scout Rangers).

Dwie największe współczesne organizacje skautowe to Światowa Organizacja Ruchu Skautowego WOSM (The World Organization Of Scout Movement) i Światowe Stowarzyszenie Przewodniczek i Skautek WAGGGS (World Association of Girl Guides and Girl Scouts).

Kalendarium
22 lutego 1857 - urodził się Robert Baden-Powell. Dzień 22 lutego obchodzony jest na całym świecie jako Dzień Myśli Braterskiej.
1899 - oblężenie Mafekingu podczas wojny Anglików z Burami. Robert Baden-Powell szkoli młodych chłopców na "skautów". Zajmują się wywiadem, łącznością, podchodzeniem, tropieniem, pierwszą pomocą.
1902 - w USA powstaje organizacja młodzieżowa Związek Kory Brzozowej Indian Leśnych Ludzi założona przez "Czarnego Wilka" - Ernesta Thompsona Setona.
W Anglii Baden-Powell wydaje książkę "Wskazówki dla zwiadowców" (Aids to scouting), gdzie zwraca uwagę na szkolenie młodych chłopców.
1907 - początki skautingu w Anglii. 29 lipca - obóz doświadczalny na wyspie Brownsea w hrabstwie Dovset. Jest to oficjalny rok powstania skautingu w Anglii.
1908 - ukazuje się książka Baden-Powella "Skauting dla chłopców" (Scouting for Boys) - pierwszy typowo skautowy podręcznik.
1912 - Baden-Powell ożenił się z Olave St. Clair Soames.
lipiec 1913 - Wszechbrytyjski Zlot Skautów w Birmingham.
1920 - założenie Międzynarodowej Organizacji Ruchu Skautowego WOSM (World Organization of the Scout Movement). Związek Harcerstwa Polskiego jest jednym z członków-założycieli.
I Jamboree w Londynie - Baden-Powell otrzymuje tytuł Naczelnego Skauta Świata.
1928 - założenie Światowego Stowarzyszenia Skautek i Przewodniczek WAGGGS (World Association of Girl Guides and Girl Scouts). Związek Harcerstwa Polskiego jest jednym z członków założycieli.